ស្វែង​យល់​ពី​ខ្មែរ​រស់​នៅ​អាមេរិក​តាម​រយៈ​ការងារ​ប្លែក​ៗ​នឹក​ស្មាន​មិន​ដល់!

 
 

ខណៈ​ពេល​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​កំពុង​ទទួល​រង​ការ​ប្លោង​គ្រាប់​កាំ​ភ្លើង​ធំ​មក​ពី​គ្រប់​ទិសទី​ សាស្ត្រាចារ្យ​នៃ​សាកល​វិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​ភ្នំពេញ​​មួយ​រូប​បាន​សម្រេច​ចិត្ត​បញ្ជូន​កូន​ស្រី​របស់​ខ្លួន​ ដែល​ទើប​មាន​អាយុ​២​ឆ្នាំ​ឈ្មោះ​ អេមី​ លី​ ស៊ែនហ្វត ​ទៅ​កាន់​សហរដ្ឋអាមេរិក​ជាមួយ​នឹង​ភរិយា​បន្ទាប់​ជា​ជន​ជាតិ​អាម៉េរិកាំង​របស់​ខ្លួន។

សាស្ត្រាចារ្យ​រូប​នេះ​សុខ​ចិត្ត​ផ្ញើ​សំបុត្រ​ទៅ​កាន់​កូន​ស្រី​របស់​ខ្លួន​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​ រៀប​រាប់​អំពី​អ្វី​ដែល​បាន​កើត​ឡើង​មុន​ពេល​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​ត្រូវ​ធ្លាក់​ក្រោម​កង​ទ័ព​របស់​ខ្មែរ​ក្រហម។ ក្រោយ​ពី​ទី​ក្រុង​នេះ​ត្រូវ​ធ្លាក់​ចូក​ក្រោម​ការ​គ្រប់​គ្រង់​របស់​ខ្មែរ​ក្រហម​ទាំង​ស្រុង​​ លិខិត​ក៏​លែង​ឃើញ​មាន​ផ្ញើ​រហូត។ មក​ដល់​ពេល​នេះ​ គ្មាន​នរណា​ដឹង​ថា​ សាស្រ្តចារ្យ​រូប​នោះ​ទៅ​ទី​ណា​ទេ។

ពិព័រណ៍​នៅ​ (រូប​ថត៖ Traversing Expanses exhibition, SA SA BASSAC. Photo supplied by SA SA BASSAC)

អតីត​ទារិកា​វ័យ​ពីរ​ខួប​រូប​នោះ​ បច្ចុប្បន្ន​ក្លាយ​ជា​សិល្បការិនី​មួយ​រូប​។ នាង​បាន​យក​លិខិត​របស់​ឪពុក​ខ្លួន​មក​កាត់​​ ហើយ​បោះ​ពុម្ព​ទៅ​លើ​ឥដ្ឋ​ការ៉ូ​តូច​ៗ​​ ឬ​​បិទ​លើ​ជញ្ជាំង។ នេះ​បើ​តាម​ការ​រៀប​រាប់​របស់​អ្នក​រៀប​ចំ​ពិព័រណ៍​សិល្បៈ​ លោក​ វុធ​ លីណូ។ លោក​បាន​ទៅ​នាំ​យក​ការងារ​របស់អ្នក​​សិល្បៈ​​ អេមី​ ជាមួយ​នឹង​ការ​ងារ​របស់​អ្នក​សិល្បៈ​ពីរ​រូប​​ផ្សេង​ទៀត​មក​តាំង​បង្ហាញ​ឲ្យ​ សាធារណជន​បាន​ទស្សនា​​នៅ​វិចិត្រសាល​ ស-ស​បាសាក់​ ក្រោម​ចំណង​ជើង​រួម​ថា​ “ដំណើរ​កាត់​វិសាលភាព” ​​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៨​ ខែ​កក្កដា​ ដល់​ថ្ងៃ​៦​ ខែ​កញ្ញា។ ពិព័រណ៍​សិល្បៈ​នេះ​ឧបត្ថម្ភ​ដោយ​ស្ថានទូត​អាមេរិក​ ប្រចាំ​ក្នុង​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ។

លោក​ លីណូ ​ឲ្យ​ដឹង​ថា​៖ “ឪពុក​របស់​ អេមី​ គាត់​បាន​សរសេរ​សំបុត្រ​ជា​ច្រើន​ផ្ញើ​ទៅ​ អេមី​ រៀប​រាប់​អ្វី​ដែល​បាន​កើត​ឡើង​នៅ​ចំពោះ​គាត់​ក្នុង​ស្រុក​ខ្មែរ​ ដូច​ជា​មាន​ធ្លាក់​គ្រាប់​​ក្បែរ​ផ្ទះ​គាត់​ ឬ​បញ្ហា​អ្វី​ផ្សេង​ទៀត​កើត​ឡើង​ចំពោះ​បង​ប្អូន​គាត់។ វា​ជា​ប្រវត្តិ​របស់​ អេមី​ ផង​​ និង​ជា​ប្រវត្តិ​របស់​ឪពុក​គាត់​ផង”។

ការងារ​សិល្បៈ​របស់​ អេមី​ លី​ ស៊ែនហ្វត (រូប​ថត៖ Amy Lee Sanford, Fragments,

SA SA BASSAC. Photo supplied by SA SA BASSAC)

ចំណែក​សិល្បករ​មួយ​រួប​​ទៀត​ឈ្មោះ​ ភីត​ ពិន​ បាន​កើត​នៅ​ជំរំ​ជន​ភៀស​ខ្លួន​ខៅអ៊ីដាង​ ក្នុង​ប្រទេស​ថៃ​ រួច​ក៏​បន្ត​ទៅ​រស់​នៅ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ជាមួយ​នឹង​ឪពុក​ម្ដាយ​របស់​គាត់។ ភីត​ ពិន​ បាន​ទៅ​ជួប​ប្រជាជន​ខ្មែរ​អាម៉េរិកាំង​ ដោយ​សម្ភាសន៍​ពួក​គាត់​ ថត​រូប​ពួក​គាត់​ ឬ​​រក​ឯកសារ​ចាស់​ៗ​ដូច​ជា​ រូប​ថត​នៅ​ជំរំ​ អត្ត​សញ្ញាណ​ប័ណ្ណ​ ឬ​សំបុត្រ​យន្ត​ហោះ​មក​ធ្វើ​ជា​ការងារ​សិល្បៈ​របស់​ខ្លួន។ ​

អ្នក​រៀប​ចំ​ពិព័រណ៍​សិល្បៈ​ដដែល​បន្ថែម​ថា៖ “គាត់​បារម្ភ​ខ្លាច​ថា​នឹង​បាត់​លែង​ចងចាំ​ប្រវត្តិ​ដ៏​សំខាន់​របស់​ប្រជាជន​ខ្មែរ​ ជាពិសេស​ប្រវត្តិ​ខ្មែរ​នៅ​ជំរំ​ជាយ​ដែន​បន្ត​ទៅ​រស់នៅ​អាមេរិក​ ដែល​ខ្មែរ​អាម៉េរិកាំង​ជំនាន់​ក្រោយ​លែង​បាន​យល់។ គោល​បំណង​របស់​គាត់​មិន​មែន​ត្រឹម​តែ​​បង្ហាញ​ការងារ​ដល់​សាធារណជន​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ​ តែ​ចង់​ឲ្យ​ឪពុក​ម្ដាយ​ ដែល​ធ្លាប់​តែ​លាក់​កូន​មិន​ឲ្យ​ដឹង​ដឹង​ពី​ប្រវត្តិ​ខ្លួន​ បាន​ពិភាក្សា​គ្នា​ ពេល​ដែល​គាត់​ទាញ​យក​រូប​ថត​ចាស់​ៗ​ ឬ​ឯកសារ​ចាស់​ៗ​នោះ​មក​បង្ហាញ”។

ការងារ​សិល្បៈ​របស់​ ភីត​ ពិន​ (រូប​ថត៖ Pete Pin, Untitled, Cambodian Diaspora- Memory,

SA SA BASSAC. Photo supplied by SA SA BASSAC)

ចំពោះ​សិល្បករ​ សឿន​ សំ​ វិញ​​បាន​កើត​នៅ​ក្នុង​ជំរំ​ជនភៀសខ្លួន​សាកែវ​II​ ក្នុង​ប្រទេស​ថៃ​ និង​បាន​ទៅ​រស់​នៅ​ប្រទេស​អូស្ត្រាលី​ ប៉ុន្តែ​ក្រោយ​មក​ គាត់​ក៏​បាន​ទៅ​បន្ត​ការ​សិក្សា​នៅ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ រួច​ក៏​បាន​សញ្ជាត​អាមេរិក​តែ​ម្ដង។

ការងារ​សិល្បៈ​របស់​គាត់​ត្រូវ​បាន​អ្នក​រៀប​ចំ​ពិព័រណ៍​ឲ្យ​ដឹង​ថា ទាក់ទង​នឹង​​អត្តសញ្ញាណ​ ព្រម​ទាំង​វប្បធម៌​របស់​​ខ្មែរ។ លីណូ​ បញ្ជាក់​ថា៖ “សឿន​ សំ​ បាន​សួរ​សំនួរ​ខ្លួន​ឯង​ថា​ តើ​មានន័យ​យ៉ាង​ម៉េច​ជា​ខ្មែរ​ហ្នឹង?​ តើ​មាន​ន័យ​យ៉ាង​ម៉េច​ជា​ជាតិ​សាសន៍​មួយ​ ដែល​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ទី​លំនៅ​ឥត​ឈប់ឈរ​បែប​នេះ?”។

អ្នក​សិល្បៈ​រូប​នោះ​បាន​ផ្ដិត​រូប​ថត​លើ​កំណាត់​ស្ដែង​បំផុត​ ដែល​គេ​មិន​ត្រឹម​តែ​អាច​មើល​ឃើញ​រូប​នៅ​លើ​ផ្ទាំង​សំពត់​ស​នោះ​ទេ​ ថែម​ទាំង​អាច​មើល​ឃើញ​ផ្នែក​ខាង​ក្រោយ​របស់​វា​ទៀត​ផង។ គោល​បំណង​របស់​សិល្បករ​រូប​នេះ​ គឺ​ចង់​បង្ហាញ​ថា​ មាន​រូប​ផ្សេង​ៗ​ដែល​គេ​អាច​មើល​ឃើញ​ ឬ​អ្វី​ៗ​មិន​ទៀង​​ តែង​ប្រែប្រួល។

ការងារ​សិល្បៈ​របស់​ សឿន​ សំ​ (រូប​ថត៖ Seoun Som, Devoid of Presence,
SA SA BASSAC. Photo supplied by SA SA BASSAC)

អ្នក​រៀប​ចំ​ លោក​ លីណូ​ យក​ស្នាដៃ​អ្នក​សិល្បៈ​ទាំង​បី​មក​ដាក់​តាំង​បង្ហាញ​ឲ្យ​ប្រជាជន​ខ្មែរ​នៅ​ទី​នេះ​បាន​សិក្សា​ស្វែង​យល់​អំពី​ការ​រស់​នៅ​របស់​ប្រជាជន​ខ្មែរ​ក្នុង​ជំរំ​ជន​ភៀសខ្លួន​ ការ​ចាក​ចេញ​ទៅ​រស់នៅ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ និង​ការ​សម្រប​ខ្លួន​ក្នុង​ទឹក​ដី​ថ្មី​​នៃ​ប្រទេស​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។

លីណូ​ បញ្ជាក់​បន្ថែម៖ “ចំពោះ​ខ្ញុំ​គិត​ថា​ ការ​ស្វែង​យល់​អំពី​បង​ប្អូន​ខ្មែរ​នៅ​អាម៉េរិកាំង​គឺ​មាន​សារៈសំខាន់​ ប៉ុន្តែ​ត្រង់​សំខាន់​យ៉ាង​ម៉េច​ ខ្ញុំ​មិន​និយាយ​ទេ​ ខ្ញុំ​ចង់​ឲ្យ​ប្រជាជន​ខ្មែរ​នៅ​ទីនេះ​ស្វែង​យល់​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ទៅ”។

នៅ​ថ្ងៃ​សុក្រ​ទី​១​ ខែ​សីហា​ វេលា​ម៉ោង​៦​ល្ងាច​តទៅ​ ពិព័រណ៍​ “ដំណើរ​កាត់​វិសាលភាព”​ នឹង​មាន​វត្តមាន​នៅ​មជ្ឈមណ្ឌល​សោតទស្សន៍​បុប្ផាណា​ដែរ​ ស្រព​ពេល​នឹង​ការ​ចាក់​បញ្ចាំង​ ភាពយន្ត​ “រដូវ​យាត្រា​ចរ”​ បង្កើត​ឡើង​ដោយ​ អ្នក​គ្រូ​ Sophiline Cheam Shapiro ​ ប្រធាន​អង្គការ​សិល្បៈ​ខ្មែរ​ ដែល​និយាយ​អំពី​ខ្មែរ​ទៅ​រស់នៅ​អាម៉េរិកាំង​ដែរ។

ប្រភព​: sabay



 
 
មតិ​យោបល់
 
 

មើលព័ត៌មានផ្សេងៗទៀត

 
ផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម៖

គួរយល់ដឹង

 
(មើលទាំងអស់)
 
 

សេវាកម្មពេញនិយម

 

ផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម៖
 

បណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គម