តើអ្នកដឹងអ្វីខ្លះអំពីសុដន់របស់អ្នក?

តើអ្នកដឹងអ្វីខ្លះអំពីសុដន់របស់អ្នក?

ការលូតលាស់សុដន់គឺជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់នៃប្រដាប់បន្តពូជនៅលើមនុស្សស្រី។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វាមិនដូចជាសត្វចិញ្ចឹមទឹកដោះផ្សេងៗនោះទេមានតែមនុសស្រីទេដែលលូតលាស់សុដន់បានពេញលេញមុនពេលពួកគេត្រូវការប្រើដើម្បីបំបៅដោះកូន។

ការលូតលាស់របស់សុដន់កើតឡើងទៅតាមដំណាក់កាលច្បាស់លាស់នៅក្នុងឆាក់ជីវិតរបស់ស្ត្រី ដំបូងមុនពេលកើត ហើយម្តងទៀតនៅពេលពេញវ័យ ព្រមទាំងពេលពរពោះមានទម្ងន់។ ការប្រែប្រួលក៏កើតឡើងទៅលើសុដន់ក្នុងពេលមករដូវ និងពេលដែលនាងឈានដល់ការរ៉ាំងរដូវ។

តើពេលណាដែលសុដន់ចាប់ផ្តើមលូតលាស់?

សុដន់ចាប់ផ្តើមបង្កើតក្នុងជាទារកនៅក្នុងផ្ទៃមកម្លេះ ជាមួយនឹងតំបន់ទ្រូងដ៏ក្រាសដែលហៅថា ឆ្នូតដោះ ឬបន្ទាត់ទឹកដោះ។ ដល់ពេលដែលទារកស្រីកើតមក ក្បាលសុដន និងការចាប់ផ្តើមប្រព័ន្ធបំពង់ទឹកដោះបានចេញជារូបរាង្គ។

ការប្រែប្រួលសុដន់បន្តកើតឡើងពេញមួយជីវិត ជាមួយក្លែប ឬការបែងចែកតូចៗនៃជាលិការសុដន់ កើតឡើងមុនគេ។ ក្រពេញទឹកដោះកើតឡើងបន្ទាប់ ហើយផ្ទុកទៅដោយក្លែបពី ១៥ ទៅ ២៤។ ក្រពេញទឹកដោះត្រូវបានមានឥទ្ធិពលតាមរយ:អ័រម៉ូនបញ្ជាក្នុងពេលពេញវ័យ។ ការស្វិតរបស់បំពង់ទឹកដោះក្នុងការប្រែប្រួលសំខាន់ចុងក្រោយដែលកើតឡើងនៅក្នុងជាលិការសុដន់។ ការស្វិតបន្តិចម្តងៗនៃក្រពេញទឹកដោះជាធម្មតាចាប់ផ្តើមនៅជុំវិញវ័យ ៣៥ឆ្នាំ។

តើសុដន់ប្រែប្រួលអ្វីខ្លះទៅនៅពេលពេញវ័យ?

ក្នុងនាមជាស្ត្រីម្នាក់ដល់វ័យជំទង សញ្ញាលេចធ្លោដំបូងគេនៃការលូតលាស់សុដន់ចាប់ផ្តើមកើតឡើង។ នៅពេលក្រពេញអូវ៉ែចាប់ផ្តើមបញ្ចេញអ័រម៉ូន Estrogen ខ្លាញ់នៅក្នុងជាលិការភ្ជាប់គ្នាចាប់ផ្តើមកើនឡើង និងធ្វើអោយសុដន់នោះរីកធំ។ ប្រព័ន្ធបំពង់ក៏ចាប់ផ្តើមលូតលាស់ដែរ។ ជាធម្មតាការចាប់ផ្តើមប្រែប្រួលសុដន់ទាំងនេះក៏មានជាប់ទាក់ទងគ្នាតាមរយៈលក្ខណៈខាងក្រៅរបស់រោមថ្ងាសក្រោម និងរោមឃ្លៀក។

នៅពេលការផ្ទុះបែកអូវុល និងការមករដូវចាប់ផ្តើម ការលូតលាស់នៃសុដន់ចាប់ផ្តើមបង្កើតជាក្រពេញបញ្ចេញក្នុងនៅឯចុងរបស់បំពង់ទឹកដោះ។ សុដន់ និងប្រព័ន្ធបំពង់បន្តលូតលាស់ និងធំធាត់ជាមួយនឹងការរីកចម្រើននៃក្រពេញ និងក្លែបជាច្រើនផងដែរ។ អត្រាដែលសុដន់លូតលាស់មានការប្រែប្រួលធំធេងខ្លាំងណាស់ ហើយមានលក្ខណៈខុសៗគ្នាទៅតាមស្ត្រីវ័យក្មេងៗម្នាក់ដែរ។

តើការប្រែប្រួលអ្វីខ្លះកើតឡើងទៅលើសុដន់ក្នុងពេលមករដូវ?

ជារៀងរាល់ខែ ស្ត្រីធ្លាប់មានការសាំចិត្តនឹងអ័រម៉ូនដែលបង្កើតជាវដ្តរដូវធម្មតាសម្រាប់ពួកគេ។ អ័រម៉ូន Estrogen ដែលត្រូវបានផលិតឡើងដោយសារក្រពេញអូវ៉ែក្នុងពេលពាក់កណ្តាលដំបូងនៃវដ្តរដូវ ទៅភ្ញោចអោយមានការលូតលាស់បំពង់ទឹកដោះក្នុងសុដន់។ ការកើនឡើងនៃកម្រិតអ័រម៉ូន Estrogen នឹងធ្វើអោយមានការផ្ទុះបែកនៃអូវុលក្នុងពេលពាក់កណ្តាលផ្លូវនៃវដ្តរដូវ ហើយក្រោយមក អ័រម៉ូន Progesterone បំពេញតួនាទីទីពីរសម្រាប់ពាក់កណ្តាលនៃវដ្តរដូវបន្ទាប់ ដើម្បីភ្ញោចអោយផលិតជាក្រពេញទឹកដោះ។ អ័រម៉ូនទាំងនេះត្រូវបានជឿថា សម្រាប់ទទួលខុសត្រូវលើការប្រែប្រួលតាមវដ្តរដូវ ដូចជា ការហើម ការឈឺចាប់ និងការឡើងតឹងដែលស្ត្រីជាច្រើននាក់ធ្លាប់កើតមាននៅក្នុងសុដន់របស់ពួកគេមុនពេលមករដូវ។

ក្នុងពេលមករដូវ ស្ត្រីជាច្រើននាក់ក៏ធ្លាប់មានការប្រេប្រួលនៅក្នុងសុដន់ដែរ ដោយសារពួកគេមានអារម្មណ៍ថាមានដុំអ្វីមួយក្នុងសុដន់។ ទាំងនេះគឺជាក្រពេញនៅក្នុងសុដន់ដែលរីកធំ ដើម្បីត្រៀមខ្លួននូវការមានផ្ទៃពោះ។ ប្រសិនបើការមានផ្ទៃពោះមិនកើតមានទេ សុដន់នឹងវិលទៅរកទំហំធម្មតាវិញ។

តើមានអ្វីកើតឡើងទៅលើសុដន់ទៅក្នុងពេលមានផ្ទៃពោះ និងបំបៅដោះកូន?

គ្រូពេទ្យជាច្រើនជឿជាក់ថា សុដន់មិនបានលូតលាស់ពេញលេញទេរហូតដល់ស្ត្រីនោះសម្រាលកូន និងផលិតទឹកដោះបាន។ ការប្រែប្រួលរបស់សុដន់គឺជាផ្នែកមួយនៃសញ្ញាមុនគេបង្អស់នៃការមានផ្ទៃពោះ ព្រោះតែជាលទ្ធផលនៃអ័រម៉ូនផ្ទៃពោះ progesterone។ លើសពីនេះទៅទៀត ផ្នែកខ្មៅៗនៅជុំវិញក្បាលសុដន់ចាប់ផ្តើមរីកធំក្រោយពេលមានការរីកធំដ៏លឿនរបស់សុដន់ខ្លួនឯង។ ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះភាគច្រើនធ្លាប់មានអាការៈតឹងឈឺនៅចំហៀងសុដន់ និងឈឺឆៀបៗ លើក្បាលសុដន់ ដោយសារតែជាការលូតលាស់នៃប្រព័ន្ធបំពង់ទឹកដោះ និងការបង្កើតនៃក្លែបជាច្រើនថែមទៀត។

ដល់ពេលគភ៌អាយុដល់ខែទី ៥ ឬទី ៦ ហើយ សុដន់មានសមត្ថភាពពេញលេញក្នុងការផលិតទឹកដោះហើយ។ ក្នុងពេលពេញវ័យ Estrogen គ្រប់គ្រងទៅលើការលូតលាស់របស់បំពង់ទឹកដោះ ចំណែកឯ Progesterone គ្រប់គ្រងលើការលូតលាស់របស់ពន្លករបស់ក្រពេញទឹកដោះ។ អ័រម៉ូនជាច្រើនផ្សេងៗទៀតដូចជា Follicle Stimulating Hormone (FSH), Luteinizing Hormone (LH), Prolactin, Oxytocin និង Human Placental Lactogen (HPL) ក៏ដើរតួរនាតិសំខាន់ក្នុងការផលិតទឹកដោះដែរ។

ការប្រែប្រួលរាង្គកាយផ្សេងៗទៀតដូចជា កំពកសរសៃឈាមក្នុងសុដន់ និងការរីកធំ និងការលើងខ្មៅនៃតំបន់ជុំវិញក្បាលសុដន់ចាប់ផ្តើមកើតមាន។ រាល់ការប្រែប្រួលទាំងនេះគឺជាការរៀបចំសម្រាប់ការបំបៅដោះកូនក្រោយពេលសម្រាល។

តើមានអ្វីកើតឡើងចំពោះសុដន់ទៅនៅពេលរាំងរដូវ?

ដល់ពេលស្ត្រីឈានចូលអាយុ ៤០ ជិត ៥០ឆ្នាំ ការរាំងរដូវនឹងចាប់ផ្តើម ឬកើតមាន។ ក្នុងពេលនេះ កម្រិតនៃអ័រម៉ូន Estrogen និង Progesterone ចាប់ផ្តើម ធ្លាក់ចុះ ហើយកម្រិតនៃអ័រម៉ូន Estrogen ក៏ថយចុះបន្តិចម្តងៗដែរ។ រឿងនេះនឹងធ្វើងោយមានរោគសញ្ញាជាច្រើនដែលទាក់ទងនឹងការរាំងរដូវ។ ជាមួយនឹងការភ្ញោចថយចុះតាមរយៈអ័រម៉ូន Estrogen ទៅជាលិការទាំងឡាយក្នុងរាង្គកាយដោយរួមទាំងជាលិការសុដន់ផងនោះ ក៏មានការថយចុះនៃជាលិការក្រពេញសុដន់ដែរ។ បើគ្មាន Estrogen ទេ ជាលិការតភ្ជាប់គ្នានៃសុដន់ក្លាយទៅជាខ្សោះជាតិទឹក និងគ្មានភាពយឺតទៀត ចំណែកឯជាលិការសុដន់ដែលត្រៀមសម្រាប់បង្កើតជាទឹកដោះនោះ ចាប់ផ្តើមស្វិត និងបាត់បង់រូបរាង្គដែរ។ រឿងនេះនឹងធ្វើអោយសុដន់ទៅជាស្វិតដោយសារតែអាយុកាន់តែច្រើន។

ស្ត្រីដែលស្ថិតក្នុងការព្យាបាលដោយប្រើអ័រម៉ូនជំនួសប្រហែលជាធ្លាប់មានរោគសញ្ញាមុនមករដូវនៅលើសុដន់មួយចំនួនហើយ ដែលពួកគេធ្លាប់មានខណៈពេលពួកគេនៅមានរដូវនៅឡើយ ក្នុងនោះមានដូចជា ការតឹងឈឺ និងការហើម។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រសិនបើមានការស្វិតសុដន់មុនពេលរាំងរដូវ រឿងនេះមិនអាចវិលទៅរកភាពដើមវិញបានទេទោះបីជាធ្វើការព្យាបាលដោយប្រើអ័រម៉ូនជំនួសហើយក៏ដោយ។

ប្រភព៖ Health.com.kh

មុន បន្ទាប់

មតិយោបល់